Relaties en kinderen
Het is heel normaal dat je je als jongvolwassene onzeker voelt over wie je bent, wie je wilt zijn en hoe je in het leven wilt staan. Je bent namelijk volop in ontwikkeling en er gebeuren veel nieuwe dingen! Misschien ga je naar een nieuwe school of ga je studeren. Of je krijgt nieuwe vrienden of een bijbaan. Misschien krijg je voor het eerst een relatie of heb je voor het eerst seks.
Extra onzeker
Als je een lichamelijke beperking hebt, kan dat je extra onzeker maken. Je bent je er misschien bewust van dat een deel van je lichaam er anders uitziet dan bij anderen. Je durft je beperking misschien niet te laten zien aan anderen of durft geen korte broek of mouwen te dragen wanneer het warm is. Of je hebt steeds het gevoel dat anderen naar je kijken. Misschien durf je in de kroeg niet op iemand af te stappen die je leuk vindt of ga je zelfs maar helemaal niet uit. En misschien vind je het te spannend om jezelf letterlijk bloot te geven in je relatie vanwege je beperking.
Fleur over daten
Fleur van 21 heeft spina bifida en vertelt over haar ervaring met daten: ‘Ik hield vroeger heel erg van op stap gaan en dan kijken de jongens niet echt naar je benen, zeg maar. Ik kon het ook ontvluchten door het leuk en vrolijk te houden, ik ben altijd de vrolijke Fleur. Maar als het dan de serieuze kant op ging, dan vond ik het ook best wel eng. Maar aan de andere kant dacht ik: take it or leave it. Het hoort erbij, dus graag of niet. Een jaar geleden ben ik op date geweest met een jongen die vroeg: ‘Wat is er aan de hand?’ en ‘Waarom loop jij zo raar?’. Toen heb ik het uitgelegd en letterlijk een uur later zat ik weer in de trein naar huis. Want hij kon het niet, hij wilde een ‘gewoon’ iemand, om het maar even kort door de bocht te zeggen. Dat heeft mij een tijd heel erg weerhouden van daten… Maar ik heb nu toch een heel leuk iemand ontmoet en die is helemaal lief en gek op me.’
Uit de weg gaan
Lastige situaties uit de weg gaan hoeft op zich niet erg te zijn. Het zorgt ervoor dat je minder te maken krijgt met je onzekerheid. Maar op de langere termijn ben je daardoor misschien toch minder tevreden over jezelf en je leven. Dan wordt het tijd voor actie…
Praten
Als je merkt dat je dingen liever niet (meer) doet vanwege je beperking en daar niet tevreden over bent, dan is het goed om daar over te praten met iemand die je vertrouwt. Bijvoorbeeld met je familie of vrienden, of met anderen die ook een beperking hebben en dit herkennen. Dit kan ook via je eigen patiëntvereniging of bijvoorbeeld de website van Jong-PiT.
Psycholoog
Je kunt ook terecht bij een psycholoog. Zij kan je helpen om minder last te hebben van je onzekerheid. En ze leert je omgaan met gedachten of gevoelens die jou tegenhouden. Ze kan je helpen bij jouw zoektocht naar wie je wilt zijn, zodat je daarna met een beter gevoel zelf weer verder kunt.
Als je bekend bent in de revalidatie kun je via je revalidatiearts de psycholoog in je revalidatieteam benaderen. Anders kan je huisarts je helpen een psycholoog te vinden. Je hebt sowieso een verwijzing nodig als je de kosten vergoed wilt krijgen (check de voorwaarden bij je eigen zorgverzekering). Je kunt ook zelf een psycholoog bij jou in de buurt zoeken.
Floris over wanneer je wat vertelt
Floris is 22 jaar en heeft spina bifida. Floris: ‘Ik heb dat nog niet meegemaakt, dat een meisje me niet meer wilde vanwege mijn handicap. Maar ik heb het weleens in mijn hoofd afgespeeld. Stel nou dat ik ver ben met een meisje, zeg maar, en dat we het gezellig hebben. En dat je op een bepaald moment toch iets meer gaat nadenken, bijvoorbeeld op seksueel vlak of over de toekomst. Dat je dan van alles nog moet gaan uitleggen hoe dat werkt. Daar heb ik me onbewust toch wel onzeker over gevoeld, dat is wel een redelijk lastig ding. Maar dat heeft er niet toe geleid dat ik contact uit de weg ging of dat ik niet meer met meisjes wilde afspreken ofzo.’
Lees meer over seksualiteit
Kinderen krijgen
De meeste jongeren willen ‘later’ wel kinderen, maar denken daar nu nog niet zo over na. Als je een aandoening of een beperking hebt, kan het zijn dat je je daar al vroeger mee bezig houdt. Wij weten uit ervaring dat jongeren met een beperking zich al rond hun zestiende, of soms nog eerder, gaan afvragen of ze wel kinderen kunnen krijgen.
Iris (kinderrevalidatiearts): van jonge meiden met een aanlegstoornis van het been krijg ik nog wel eens vragen of ze normaal zwanger zouden kunnen zijn en wat de gevolgen zouden kunnen zijn voor en tijdens de bevalling. Ook worden ze nog wel eens doorgestuurd met vragen van hun verloskundige omdat die daar geen ervaring mee heeft. Er zijn gynaecologen die zich gespecialiseerd hebben in vrouwen met aangeboren afwijkingen, samen bedenken we dan vaak hoe en wat er mogelijk zal zijn.
Fleurs vragen over vruchtbaarheid en seks
Fleur (21 jaar, heeft spina bifida) vertelt dat dit ook voor haar een onderwerp is: ‘Ja, ik had op een gegeven moment een vraag over vruchtbaarheid en seksualiteit. Toen was ik 15, 16 jaar en had ik mijn eerste vriendje. Dan word je seksueel actief en ga je erover nadenken. Niet dat ik op mijn 15e al kinderen wilde, maar toen was wel mijn vraag: hoe zit het later? Kan ik gewoon op een natuurlijke manier zwanger raken? Doet alles het bij mij? Ook het bevallen zeg maar, als dat al zover mag komen. En toen vroegen ze aan mij of ik al ongesteld was. Toen zei ik ja en toen zeiden ze: ‘Dan gaan we er gewoon vanuit dat het allemaal goed zit’. Door dat antwoord was ik zo overrompeld dat ik het verder heb laten rusten. Ik vond mijzelf ook nog redelijk jong om daarover na te denken. Maar een jaar geleden ben ik naar een gynaecoloog geweest omdat ik toch echt wel oprechte vragen had. Ik vond het wel heel lastig om ernaar te vragen. Uiteindelijk ben ik gewoon naar de gynaecoloog van het ziekenhuis hier in de buurt gegaan. Ik heb wel antwoord op mijn vragen gekregen, ook qua gevoel. Ik zat altijd met de vraag of anderen dat ook hadden, dat ze daar minder voelden. Maar ik durfde dat niet te vragen en had ook nooit vergelijkingsmateriaal. Ik dacht altijd: hoort dit nou bij mijn ziektebeeld of heeft iedereen dat? En daar heb ik gelukkig antwoord op gekregen. Ik vind het wel lastig om het over dit onderwerp te hebben. Eigenlijk ben ik heel open, maar als het persoonlijk wordt dan vind ik het nog wel een dingetje.’
Britt over relaties en kinderen krijgen
Britt is 23 jaar en heeft een beenprothese. “Ik ben geboren zonder rechterbeen en ik loop dus met een prothese. Ik weet dus niet beter dan leven met maar één been. Maar hoe is het leven als je ouder wordt en je eigenlijk steeds meer gaat beseffen dat je “anders” bent dan de rest van de mensen om je heen? Hoe is het om naar de middelbare school te gaan en je steeds meer gaat nadenken over vriendjes en wellicht het krijgen van kinderen? Is dat wel voor mij weggelegd? Dit is mijn verhaal en hoe het bij mij is gegaan.”
Lees hier Britts verhaal.
Monica over moeder worden
Ik ben Monica, 30 jaar, ik heb PFFD Type D, een aanlegstoornis van mijn bovenbeen, dat fors verkort is, en maak daarom gebruik van een beenprothese. En, ik ben alweer bijna negen maanden trotse moeder van Chloë!.
Lees hier Monica’s verhaal.